14-21 december 2017
Puerto Natales
14 december 2017
We vertrekken om 8 uur met de bus terug naar Chili, naar Puerto Natales om precies te zijn. Hier gaan we eigenlijk vooral heen voor de doortocht naar Torres del Paine. We komen in een bus terecht die bijna helemaal vol zit met de franse Zonnebloem (lees: heel veel franse oudjes). De busreis duurt zo’n 5 uur, omdat we de grens over moeten. Eigenlijk zijn alle grensovergangen heel makkelijk en soepel, maar Chili is daar een kleine uitzondering op. Je mag een aantal dingen niet meenemen het land in, waarvan groente, fruit, zuivel en honing de grootste nono’s lijken te zijn. De fransen spreken – zoals gebruikelijk – geen andere taal dan hun eigen, waardoor er wat miscommunicatie ontstaat. Als wij uiteindelijk als laatsten van de bus door de scan heen gaan is er een hele fruitstal ontstaan achter het bureau van de grensbeambtes door alles wat er uit de tassen van de oude fransen is gevist. De laatste van het stel krijgt de volle laag over zich heen van de grensbeambte en ook uit zijn koffer wordt nog een potje honing getoverd wat absoluut de grens niet over mag.
Na een lange controle rijden we door richting de busterminal van Puerto Natales en kunnen we eindelijk richting hostel, die 1 minuut lopen van de terminal is. We komen aan bij ons paarse paleisje Hostal Clarita, een hostel wat pas net geopend is en een paar kamers bij een familie in huis blijkt te zijn. Een lieve, behulpzame zoon die alles lijkt te runnen (en stiekem in de badkamer van de gasten rookt) en papa en mama die helpen met koken en klussen. We installeren ons en gaan opzoek naar een supermarkt voor avondeten voor deze en lunch voor de volgende dag. We lunchen bij Restaurant Kaiken, een fantastisch restaurant waar we verrukkelijk eten. ’s Middags bereiden in het hostel onze tassen voor op de beruchte W-trek en eten we daar ’s avonds noodles.
Torres del Paine
15-19 december 2017
Torres del Paine Nationaal Park is sinds 1978 een UNESCO Wereld Biosfeerreservaat. Er zijn 250 km goed bewegwijzerde paden beschikbaar om te wandelen, waarvan de W-trek in 5 dagen de meest populaire trail is. De temperaturen kunnen heel grillig zijn in Patagonië tijdens de zomermaanden (december tot februari). In december resulteert de hitte in smeltende gletsjers en meer regen. Het wordt afgeraden om het park in het laagseizoen (van mei tot september) te betreden, tenzij je een ervaren wandelaar bent; er zijn minder uren daglicht en veel van de campings zijn gesloten. Zoals ik al eerder verteld heb kan het weer in Patagonië elke minuut omslaan, waardoor je in één dag aan alle vier de seizoenen kan worden blootgesteld… Dat belooft nog wat te gaan worden! Helaas is de weersverwachting niet heel goed; regen, regen en nog eens regen met een toefje wind er bovenop. Hopen dat het weer inderdaad binnen 1 minuut veranderd, maar dan naar het positieve 😉
We hebben geleerd van onze fout in Sucre met de Condor Trek, we nemen dit keer absoluut zo min mogelijk mee naar Torres del Paine. We willen alles in onze dag rugtas kwijt kunnen, zodat we hele lichte bepakking hebben. Na passen en meten hebben we alleen het absolute hoognodige mee; 1 setje kleding aan (+ fleecevest & jas), 1 setje kleding mee (broek & t-shirt), 2/3 paar sokken, 4x ondergoed, wat toiletartikelen, een poncho, wandelstokken, handschoenen, een muts en een buff. Daarnaast gaat er nog elke dag een lunchpakketje en water mee in de rugtas.
dag 1
We vertrekken om 07.00u met de bus vanuit Puerto Natales naar het park, waarna we vanuit de Pudeto-veerboothaven aan het meer van Pehoé de boot op gaan naar ons beginpunt van de trek; Paine Grande. Je kan ook aan de andere kant beginnen met de trek; Torres Central, dit doen wij niet omdat het met boeken van camping Chileno niet uitkwam. We hebben overigens op zo’n manier onze accomodaties geboekt zodat we zo min mogelijk hoeven mee te nemen. Dit betekend dat we 2x in een refugio slapen (binnen in een bed op een dormroom) en 2x in een vooropgezette tent. De 2 refugios zijn van Vertice en de campings van Fantastico Sur – dit zijn de twee organisaties die campings en refugios runnen in dit park. Een bed in de refugio bij Fantastico Sur was $80 dollar per nacht per persoon duurder dan bij Vertice, vandaar dat we daar voor campingplekken hebben gekozen. Alle dagen hebben we voor fullboard gekozen, wat betekend dat er ontbijt, lunch & avondeten bij inzat. Al met al kost deze trek ons €600 euro per persoon, een vrij duur grappie!
Om ongeveer half twaalf komen we aan bij Refugio Paine Grande, wat onze overnachtingsplek van dag 2 zal worden. Vandaag overnachten we in Refugio Grey. In Refugio Paine Grande besluiten we eerst nog een broodje te eten en een warme choco te drinken, waar het perfect weer voor is. Het regent namelijk! Het is een druilerige eerste dag, waardoor we de poncho’s meteen in gebruik kunnen nemen. Na onze opkikker gaan we van start met dag 1/5. Het pad begint bergopwaarts, maar vlakt daarna wat af. We lopen langs het Lago de Patos (het eendenmeer) met welgeteld 3 eendjes erin, daarna lopen we verder langs Lago Grey en komen dichter- en dichterbij gletsjer Grey. De bergen liggen allemaal in een mystiek wolkendek en ook de gletsjer is niet heel goed te zien, maar het levert wel prachtige mysterieuze plaatjes op. Aangekomen bij Refugio Grey na drie uurtjes (12 km) lopen besluiten we de volgende dag omhoog te lopen naar gletsjer Grey, want dat heeft vandaag niet heel veel zin. We gaan eerst even op bed liggen (het is een fijnnn bed!) en schuiven daarna aan voor het avondeten. Een heerlijke vega nasi voor Reni en een nasi met kip voor René. We zitten samen met een Nederlands stel aan tafel; Lianne & Rik uit Amsterdam en kletsen over van alles en nog wat. ’s Avonds gaan de houtkachels op elke verdieping in de Refugio aan en is er geen plekje meer onbenut om deze warmtebron heen. Het staat helemaal vol, vooral met wandelschoenen en sokken. We slapen met een Texaanse moeder en dochter op de kamer die hun op een-na-laatste dag hebben gehad in het park. Zij hebben de W andersom gelopen, de laatste twee dagen in de regen en met iets te veel bepakking (lees: een backpack vol kleding, terwijl ze ook fullboard elke nacht binnen slapen), maar hebben alsnog fantastische dagen gehad. Dat belooft veel goeds voor ons!
dag 2
Op dag twee zijn we na een heerlijke douche, een prima ontbijtje en een lunchpakketje rijker klaar om aan de wandeling te beginnen. We lopen over angstaanjagende hangende houten bruggen, door een wederom prachtig landschap naar de verste Mirador Grey, voor een goede uitkijk over de gletsjer. De lucht is helaas niet helder, maar we kunnen een stúk meer zien dan de dag ervoor. Vanaf de mirador lopen we terug door de lichte sneeuw naar een de andere Mirador Grey, die naast Refugio Grey ligt. Onderweg komen we Lianne & Rik tegen, die net omgekeerd zijn omdat ze de mirador niet konden vinden. We vertellen ze dat ze nog iets verder hadden moeten lopen en dat ze nog 2 hangbruggen tegen komen richting de mirador, waarna ze besluiten toch weer terug te gaan. Als we net 5 minuten binnen zijn in Refugio Grey begint het enorm te hozen, we hebben dus mazzel! We denken dat L&R geen mazzel hebben, maar ’s avonds blijkt dat de hoosbui enorm plaatselijk was, want L&R hebben er geen last van gehad. We lunchen binnen met een vega broodje met plakjes aardappel, tomaat en sla erop en een broodje tonijnsalade, feest! We besluiten te ruilen en René eet uiteindelijk een broodje sla (zonder aardappel en tomaat), omnomnom. Na onze fantastische lunch lopen we verder naar naar onze overnachtingsplek van vandaag en komen na 22 km lopen aan bij Refugio Paine Grande. We liggen dit keer op een dormroom met 6 mensen, 3 ramen en 2 gordijnen. Bij het kiezen van ons stapelbed hebben we de gordijnen verwisseld naar onze kant en onze spullen neergelegd. Daarna zijn we een lekker biertje gaan drinken in de bar en hebben we een spelletje gespeeld. We keren nog even terug naar onze slaapkamer en komen erachter dat een van onze bedden is ingepikt door iemand anders. Verbaasd staan we de bult onder de deken aan te staren, waarna het meisje wakker wordt. Ze vraagt of dit ons bed is en verontschuldigd zich, waarna ze het andere bed inkruipt. ’s Avonds eten we samen met L&R en is het eten wederom goed; Reni een vega quiche en René een lekkere lap vlees.
dag 3
Na weer een goede nacht binnen geslapen te hebben beginnen we vol goede moed aan de derde dag. We douchen, ontbijten en halen ons lunchpakketje op, waarna we beginnen aan de voor ons zwaarste (langste) dag. Het eerste stuk van de wandeling is al wat winderig, zoals voorspeld, maar het is nog prima te doen. We lopen langs Lago Pehoé, waar we de eerste dag met de catamaran overheen hebben gevaren, en het kleinere meer Skattsberg, door een enorm verbrand bos richting Camp Italiano. Meer dan 17.000 hectare (10% van het nationale park) ging in vlammen op begin 2012 en veroorzaakte permanente milieuschade op een van de mooiste plekken ter wereld. Heel bijzonder (en stiekem ook mooi) om doorheen te lopen, maar natuurlijk een afschuwelijke gedachte dat dit veroorzaakt is door de mens.
De eerste vond plaats in februari 2005, toen een 10 dagen durende brand meer dan 13.000 hectare (7% van het nationale park) verwoestte. Het werd aangewakkerd door een kampeer gasstel dat door een Tsjechische toerist in een grasland werd gebruikt, waar kamperen niet was toegestaan. In februari 2011 was er opnieuw een brand in het park, dit keer door een Israëlische toerist die een kampvuur maakte in een niet-geautoriseerd gebied. Deze brand zorgde ook voor flinke schade, hoewel het niet dezelfde catastrofale gevolgen had als de eerste, omdat regen hielp de vlammen onder controle te houden. Er werd uiteindelijk een gebied van 5.700 hectare vernietigd. De meest recente brand begon op 29 december 2011 en eindigde begin 2012, veroorzaakt door wederom een Israëliër toen hij probeerde zijn wc-papier te verbranden (really!?). De verwoesting was dit keer vele malen erger, zoveel erger dat er vrijwilligers van over de hele wereld kwamen om hulp te bieden.
Terug naar onze trek! Camp Italiano is een van de gratis kampeerplekken die je langs de route vindt, erg gewild & snel vol, ook deze moet je van te voren reserveren. De wandeling vanaf Camp Italiano de Francés vallei in kan lang of pijnlijk kort zijn – helemaal afhankelijk van het weer. We willen graag richting het verste uitkijkpunt Britanico wandelen, maar we weten niet zeker of we daar kunnen komen door de windvoorspelling. De afgelopen dagen was hij dicht volgens de Texanen bij Refugio Grey, zij konden daardoor ook niet de vallei in. Bij Camp Italiano komen we L&R weer tegen en zien we dat Britanico gesloten is, maar kunnen we voor zover wij zien wel tot het eerste uitkijkpunt in Valle Francés komen, waardoor we besluiten dit te doen. Dit scheelt ons 2 uur klimmen en anderhalf uur dalen, win! We merken al lopend dat de wind steeds heftiger wordt. Het hele pad is bergopwaarts en op sommige stukken zijn het vrij kale open vlaktes, wat de tocht er niet bepaald makkelijker op maakt. We zetten stug door en komen aan bij het eerste uitkijkpunt, waar we een prachtig uitzicht hebben over het eerste stuk van de vallei & Lago Nordenskjöld. We komen L&R weer tegen, net als een paar keer tijdens de wandeling omhoog.
Het lijkt erop alsof we vanuit het eerste uitkijkpunt gewoon door kunnen lopen, waardoor het toch een mogelijkheid wordt naar uitkijkpunt Britanico te komen. Nadat Reni de knop heeft omgezet in haar hoofd – de planning is iets anders geworden dan bij Camp Italiano bedacht, waardoor ze het lastig vindt om te schakelen (lichtelijk autistisch?) – lopen we verder omhoog richting Britanico. Na een behoorlijk pittige klim langs een woest riviertje met ijswater, door bossen en over kale plekken komen we aan bij Britanico, waar blijkt dat het toch wel de moeite waard was om verder te gaan. Een prachtige, nieuwe omgeving met puntige besneeuwde toppen. Na een snelle halve lunch bovenop het rotsige uitkijkpunt (want koud & wind) lopen we weer naar beneden.
Als we bij het eerste uitkijkpunt terugkomen lijkt het weer om te slaan; de lucht betrekt en er ontstaat zo’n sterke wind dat we onszelf een paar keer zo klein mogelijk moeten maken om niet meegesleurd te worden met de wind. Best een beetje spannend! Als het kan lopen we zo snel mogelijk door naar beneden, het bos in voor wat meer beschutting. Ook dit stukje is best spannend door alle omgewaaide bomen die je in zo’n situatie pas echt opvallen. Beneden aangekomen lopen we vanaf Camp Italiano door naar Camp Francés, de plek waar L&R overnachten en wij helaas nog een flink stuk door moeten lopen naar Refugio Cuernos. We eten de andere helft van onze lunch op onder een witte luifel in Camp Francés en lopen daarna snel door naar onze overnachtingsplek.
Nu word de wind pas echt leuk, als we langs Lago Norderskjöld lopen en de wind vól in onze rug krijgen. Gelukkig hebben we geen tegenwind – we komen anderen tegen met flink wat meer bepakking die de andere kant op lopen (helden!), maar alsnog is het mentaal een flinke uitdaging. Reni scheld zich uiteindelijk een eind door de wind én regen heen en we komen na 9 lange uren (bijna 30 kilometer) eindelijk aan bij onze slaapplek; dit keer geen overnachting binnen (want duur), maar een heerlijk romantisch vooropgezet tentje voor twee! Bij binnenkomst in ons paradijsje zijn we niet geheel ontevreden, er liggen zowaar matrasjes in de tent die opgezet is op een houten plateau & dus stevig en recht staat! We dumpen onze spullen en vluchten zo snel mogelijk de Refugio in, opzoek naar een borrel & warmte.
We kopen een fles rode wijn en gaan aan een tafel naast een ander stel zitten. Al vrij snel worden we door het Schotse koppel uitgenodigd om een spelletje “Mens Erger Je Niet” mee te spelen, wat we als fanatieke spelletjesfanaten natuurlijk niet afslaan! We raken in gesprek en het spelletje “Mens Erger Je Niet” veranderd al snel in “Jenga”, wat we al lachen-gieren-brullend spelen tot we aan tafel mogen voor het avondeten. We komen aan tafel naast een ander Amerikaans koppel wat net als het Schotse stel op huwelijksreis is. Weer is iets anders dan witte stranden en cocktails, wat ik in mijn hoofd visualiseer als ik aan een huwelijksreis denk! We eten heerlijk, drinken nog meer wijn en sluiten de avond af met de afspraak contact met het Schotse stel Clidna & Chris op te nemen rond oud&nieuw, wanneer we allebei in Valparaíso denken te zijn. (Ze lopen de W-trek in tegengestelde richting, dus we zullen ze niet meer tegenkomen tijdens de trek.)
dag 4
De nacht in de tent was, tegen onze verwachtingen in, behoorlijk zwaar. We stonden aan de rand van het gebied met onze tent, waardoor we veel wind vingen en de matrasjes waren toch minder comfortabel dan ze eruit zagen. Na een ruige nacht doen we in de ochtend rustig aan en ontbijten we (te) laat. We hebben een iets minder lange dag in het vooruitzicht, vooral als we besluiten pas de volgende (laatste) dag naar het uitkijkpunt Las Torres te lopen. Het weer lijkt vandaag een stuk beter te zijn dan de afgelopen dagen, een strakblauwe lucht en een lekker zonnetje… Maar schijn bedriegt, de wind is nog meer toegenomen na gisteren. Het eerste gedeelte van de wandeling is vrij vlak langs Lago Norderskjöld, maar énorm zwaar door de tegenwind (bij Refugio Chileno komen we erachter dat de windsnelheid 105 km per uur bereikte deze dag). Later zakt de wind gelukkig weer een beetje en lopen we door een soort weidelandschap met enorm veel madeliefjes. Reni krijgt het nog voor elkaar haar hele schoen in de modder te laten verdwijnen en René om dit moment vast te leggen.
Aan het einde van de schattige weides met madeliefjes begint een zware tocht naar boven richting onze laatste slaapplaats deze trekking; Refugio Chileno. Ook hier wordt weer aardig wat gevloekt en getierd door Reni; ze is er een beetje klaar mee. Aangekomen bij Refugio Chileno proberen we in te checken, wat helaas nog niet kan en eten we rustig onze lunch op. We besluiten toch op deze op een-na-laatste dag omhoog te gaan naar Las Torres del Paine – hét befaamde uitkijkpunt van de trekking, in plaats van (héél) vroeg in de morgen op de laatste dag. Hierdoor hebben we morgen een hele makkelijke dag, waar we allebei enorm naar uitkijken op dit punt.
Vanaf Refugio Chileno is het volgens de interwebs nog ruim 2 uur omhoog en daarna weer 2 uur naar beneden. Je zou denken dat je de afdaling veel sneller doet dan de beklimming, maar dit is eigenlijk nooit echt het geval. We komen na 1 uur en 50 minuten aan op de top, wederom ietsjes sneller dan de gemiddelde tijd die ervoor staat & we hebben ook wederom mazzel: het is helder! Het schijnt zo te zijn dat Las Torres heel vaak in de wolken staan, waardoor je een tijd moet wachten voor goed zicht en je een grote kans hebt dat het niet opentrekt, maar bij ons is dit niet het geval! Na wat overwinningsfoto’s, een beloning in de vorm van chocola en wat naar het prachtige landschap te hebben gestaard zetten we de afdaling in richting onze laatste slaapplaats (YES!). We komen vrij snel L&R tegen, die toch ook vandaag de beklimming hebben gedaan in plaats van morgen, omdat ze bij Chileno hebben gehoord dat het slecht weer zou worden de volgende dag.
We hoeven morgen alleen nog een klein stukkie naar beneden en dan is dit enorme avontuur ein-de-lijk afgelopen. Begrijp me niet verkeerd: De trek is echt fantastisch mooi! Maar oh, wat was hij zwaar…! Bij Refugio Chileno checken we in en slapen we in eenzelfde vooropgezette tent als de vorige nacht, maar dit keer hopelijk met iets minder wind. We drinken binnen een biertje en komen een beetje bij van de wandeling. We nemen een douche en drinken samen met L&R een overwinningswijntje tijdens ons laatste avondmaal. Helemaal gesloopt duiken we ons bed in om nog een beetje energie te creëren voor de laatste uurtjes wandelen de volgende dag.
dag 5
De laatste dag slapen we uit, skippen we ontbijt en lopen we met een lunchpakketje 1,5 uur naar het welkomstcentrum, vanwaar onze bus zal vertrekken naar Puerto Natales. Het laatste stukje van de wandeling sluiten we af in de regen – 2 minuten nadat we ons ingesmeerd hebben tegen de zon – net als in het begin van onze trek, hoe toepasselijk! In het welkomstcentrum drinken we wat en spelen we een spelletje, wachtend op de bus die ons weer naar de bewoonde wereld zal brengen.
Puerto Natales
19-20 december 2017
Na een korte busreis naar de busterminal van Puerto Natales kunnen we eindelijk weer naar ons paarse paleisje Hostal Clarita. Vader en zoon zijn aan het klussen en we worden wederom vriendelijk onthaald en binnen gelaten. Reni duikt meteen het bed in, want ze voelt zich niet lekker. De trek lijkt toch zijn tol te hebben geeist, want een paar uur later hangt ze boven de WC pot alles wat ze in zich heeft eruit te gooien en blijkt ze koorts te hebben. De rest van de dag voelt Reni zich alsof ze overreden is door een vrachtwagen en blijft ze in bed. René loopt nog een klein rondje in Puerto Natales en doet wat boodschapjes. De volgende dag vertrekken we om 10.00u met de bus richting Punta Arenas.
Punta Arenas
20-21 december 2017
Punta Arenas ligt in het uiterste zuiden van Chili. De geschiedenis en economische groei is gebaseerd op maritieme handel, oliewinning en schapenfokkerij. Punta Arenas (vertaling: “Zanderig Punt”) is de grootste nederzetting in de Straat van Magellan en is opgericht op 18 december 1848 na de mislukte poging om een nederzetting te vestigen in Fuerte Bulnes.
Rond 13.00u komen we aan bij de busterminal van Punta Arenas. We lopen een paar blokken verder naar Hostal Dundo Ivo Spa, waar we een kamer hebben geboekt. We komen aan en er wordt open gedaan door Juan Pedro en zijn vrouw Ruby. Een enorm vriendelijke ontvangst & we krijgen meteen thee en cake en een hele geschiedenisles van Juan Pedro, die goed Engels spreekt. Juan Pedro zijn grootouders komen uit Kroatië en Ruby komt oorspronkelijk uit Colombia, waardoor we meteen veel tips krijgen voor onze toekomstige trip door Colombia & Panama. Juan biedt ons aan later op de dag, als hij klaar is met werken, ons rond te rijden door Punta Arenas om ons wat mooie plekjes te laten zien en wat meer over te stad te vertellen. We relaxen eerst nog wat in onze enorm ruime kamer & stappen aan het einde van de middag bij Juan in voor een ontzettend leuke tour door Punta Arenas. We komen erachter dat zijn grootouders niet de enige Kroaten zijn die hierheen zijn geëmigreerd, want er is een hele Kroatische gemeenschap te vinden in Punta Arenas. Juan ziet er trouwens ook fantastisch uit; alsof hij zo uit de jaren 80 is gestapt door zijn kapsel & fantastische jasje en hij is ontzettend vriendelijk! Hij biedt aan ons naar het vliegveld te brengen de volgende dag (tegen het normale taxi tarief), een aanbod die we graag accepteren. We halen die avond sushi om de hoek en smikkelen dit op bed op, met Netflix op het enorme scherm boven het bed.
De volgende dag worden we weggebracht door Juan, na een fantastisch ontbijtje. Een broodje caprèse voor Reni & een gebakken eitje voor René met daarnaast een vers gemaakte avocado spread, verse sap, lekkere broodjes en cake! Nom! Na een knuffel & een foto met Juan vliegen we van Punta Arenas naar Puerto Montt, de route die we eigenlijk over water zouden afleggen in plaats van door de lucht.
